Wyldemerk: een bijenhotel voor grondbewoners
De Wyldemerk  ten oosten van Rijs is een zandgat  dat in de jaren 60 door zandwinning is ontstaan. Het is omringd met bos en open grazige plaatsen. Het terrein is eigendom van Staatsbosbeheer en wordt als extensief recreatie gebied gebruikt. De Wyldemerk staat vooral bekend als libellenreservaat. Rondom de plas zijn heuveltjes aangelegd, waarvan de steile kanten aan het water door oeverzwaluwen als nestplaats wordt gebruikt. Op het oog is de bodem van heuveltjes vrij droog tot droog en varieert van matig voedselrijk tot tamelijk schraal.
Het terrein wordt grotendeels begraasd door koeien (jongvee) en geiten. Op het moment dat ik daar was (begin mei 2017), leek het op overbegrazing. Voor de wilde bijen die op wilgen vliegen is dat niet nadelig. De vegetatie blijft dan langer of zelf permanent open, waardoor nestgelegenheid gegarandeerd is. Op deze wijze, is waarschijnlijk onbedoeld een reuze bijenhotel voor de bodembewonende bijen ontstaan. Onder meer voor grijze zandbij en zijn parasiet de roodharige wespbij, de vroege zandbij en grote zijdebij met zijn parasiet de grote bloedbij. Dit reusachtige bijenhotel is een unieke plek voor het overgrote deel van Friesland.
De overbegrazing lijkt nadelig voor de biodiversiteit, maar niet alle gedeelte worden begraasd. Er bijft nog voedsel over voor de andere bloembezoekende insecten. Nog nooit heb ik op één dag (30-4-2017) op één terrein zoveel oranjetipjes gezien als in de Wyldemerk.
Op veel meer plekken in Friesland en uiteraard daar buiten, zouden veel meer van zulke grootschalige "bijenhotels" kunnen worden aangelegd. Vooral in combinatie met kleinschalig ecologisch groen/terreinbeheer zet dat voor wilde bijen veel meer zoden aan de dijk dan wat voor inzaaiprogramma dan ook. (Alle bijenfoto's zijn op (30-4-2017) op de heuveltjes gemaakt. )
 
Uitzicht op de plas vanaf een van de bijenheuvels
 
Locatie
 
Foto vanaf de overkant van de plas
 
Foto vanaf de overkant van de plas
 
Een lager gedeelde waar ook de genoemde bijen nestelen
 
Een talud voor bijen aan het water
 
Open nestplaatsen voor bijen
 
 
 
Grote zijdebij graaft een nestgang
 
 
Zowel het open gedeelte als het bos wordt vrij intensief begraasd.
 
Begroeide heuveltjes - Het overgrote deel van de heuvelstjes en andere hogere plekken is dichtgegroeid, maar blijft door begrazing toegankelijk voor de bodembewonende bijen.
 
Detail grazige vegetatie - de zandige plekjes zijn ingangen van bijennesten
 
 
Grijze zandbij zoekt zijn nest - De nesten zijn vaak half verscholen onder de korte vegetatie
 
 
 
De roodharige wespbij - hier op zoek naar nesten van de grijze zandbij
 
Grote zijdebij - Ook de grote zijdebij nestelt op kleine plekjes tussen de vegetatie
 
 
Grote bloedbij bij het nest van zijn gastheer grote zijdebij - ondanks de bewaking van het nest doet de bloedbij toch ruim 5 minuten lang pogingen binnen te komen. De bijen staan steeds face to face.
 
De bloedbij doet hier een brutale poging om de de grote zijdebij te passeren
 
 
De bloedbij deinst terug (schijnbeweging?), maar komt tocht weer direct terug
 
De bloedbij komt weer terug
 
De afgang - De bloedbij redt het toch niet en gaat op zoek naar een ander nest.